افسردگی در مردان و زنان چه تفاوتی هایی دارد؟

افسردگی وضعیت روحی و روانی است که براثر یک اتفاق ناخوش‌آیند، ناراحتی، و عدم وجود هدف در اشخاص به وجود مي‌آيد. این وضعیت روانی در اغلب اشخاص متفاوت است و چنانچه بخواهیم از جهت ديگر به آن نگاه کنیم می توانیم بگوییم که بیماری افسردگی در بین زنان و مردان هم کاملاً متفاوت است و ویژگی ها و علایم مختلفی دارد.

به گزارش بخش روانشناسی سایت ری را، افسردگی در مردان و زنان با تفاوت هایی در علایم و رفتار ها همراه می باشد.

افسردگی یک حالت خلقی شامل بی‌حوصلگی و گریز از فعالیت یا بی‌علاقگی و بی‌میلی است و می‌تواند بر روی افکار، رفتار، احساسات و خوشی و تندرستی یک فرد تأثیر بگذارد.

افسردگی چیست؟

افسردگی جزو اختلالات خلقی طبقه بندی شده است. افسردگی با احساس فقدان، خشم و غم و اندوه همراه است که باعث مختل شدن فعالیتهای روزمره ی فرد می شود.

افرادی که دارای حالت افسردگی هستند، می‌توانند احساس ناراحتی، اضطراب، پوچی، ناامیدی، درماندگی، بی‌ارزشی، شرمساری یا بی‌قراری داشته باشند.

ممکن است آن‌ها اشتیاق خود در انجام فعالیت‌هایی که زمانی برایشان لذت‌بخش بوده از دست بدهند، نسبت به غذا بی‌میل و کم‌اشتها شوند، تمرکز خود را از دست بدهند، در به خاطر سپردن جزئیات و تصمیم‌گیری دچار مشکل شوند، در روابط خود به مشکل برخورد کنند و به خودکشی فکر کرده، قصد آن را داشته باشند و حتی خودکشی کنند.

علائم بیماری افسردگی

• اعتماد به نفس اندك
• فکر خودكشی
• بی میلی به تلاش های معمولاً دل پذیر
• خستگی
• تغيير اشتها
• آشفتگی خواب
• بی احساسی و مشكلات جنسی مشتمل بر كاهش تمایل به آن.

زنان دو برابر مردان دچار بیماری افسردگی میشوند و در حین بیماری افسردگی احساسشان را نشان می‌دهند . با این حال مردان برعکس زنان تلاش ميکنند با کار کردن بیش از حد و حتی رفتار های خشونت آمیز بیماری افسردگی شان را مخفی کنند.

افسردگی در مردان

زمانی بیماری افسردگی بعنوان یک بیماري زنانه شناخته ميشد ، این در حالی است که در امریکا بیش از ميليون مرد سالیانه دچار بیماری افسردگی میشوند .

متأسفانه این اندیشه که بیماری افسردگی یک بیماري زنانه است سبب ميشود مردان به علایم این بیماري توجهی نکنند و به دنبال درمان آن نباشند.

علایم بیماری افسردگی در مردان شبیه علایم بیماری افسردگی در زنان است، ولی مردان این علایم را به صورت مختلفی نشان می‌دهند .

شایع ترین علایم بیماری افسردگی عبارتند از عدم علاقه یا از دست دادن علاقه به فعالیت های لذتبخش عادی، خستگی زیاد، تغيير در اشتها، اختلال در خواب و بی اعتنایی به مسائل اطراف.

بیماری افسردگی در زنان بیش تر سبب بروز حس ناراحتی و کم ارزشی ميشود . از طرف ديگر بیماری افسردگی در مردان سبب ميشود فرد بیمار گوشه گیر شود یا تحریک پذیر شده و رفتارهای خشونت آمیز از خود نشان دهد.

نکته هایی در مورد بیماری افسردگی در مردان

مردان با توجه به ویژگی‌ها و صفاتی که دارند، از افسردگی خود بیشتر شرمنده و خجالت زده می‌شوند و به همین دلیل سعی می‌کنند که بیماری و شرایط سخت زندگی خود را از همه پنهان کنند و در برابر این بیماری و شرایط بد تاب بیاورند یا به قول خودشان با مصرف مواد مخدر خود درمانی کنند.

مردان بر خلاف زنان که در دوره بیماری افسردگی به خود سرزنشی گرایش دارند، بیش تر به سرزنش اطرافیان شان درگیر میشوند .

معمولاً مردانی که دچار بیماری افسردگی هستند به درد های جسمی مثل کمردرد، سردرد یا مشکلات گوارشی دچار میشوند . از آن جا که این بیماریها منشأ جسمی ندارند، معمولاً با درمانهای پزشکی هم بهبود نمی یابند.

معمولاً مردان افسرده، ناراحتی شان را به اشکالی مانند تماشای تلويزيون، ورزش کردن یا کار زیاد و حتی رفتار های خطرناک مانند قمار، رفتار های جنسی ناامن و رانندگی خطرناک مخفی ميکنند .

علامت بارز بین دو جنس در بیماری افسردگی، اختلاف در ميزان پذیرش این اختلال است.

مردان تنها ممکن است از مشکلات خود بگویند، ولی از گرفتن کمک حرفه ای خودداری ميکنند و گاه منکر آن میشوند و قبول آن را به نوعی علامت ضعف و کاستی هویت مردانه خود ميدانند که همین مسئله باعث دوام بیش تر بیماری افسردگی در آنان ميشود .

مردان بر خلاف خانم‌ها تلاش ميکنند در زمان بیماری افسردگی، سرشان را به چیز دیگری گرم کنند که میتواند تحمل موقعیت را برایشان راحت تر کند.

مردان افسرده به نوعی دائم دنبال درگیری و کشمکش با اطرافیان شان هستند و همین مسأله سبب بیش تر شدن مشکلات شان ميشود .

افسردگی در زنان

عوامل مختلفی از جمله بیولوژیک باروری، ژنتیک، تغییرات هورمونی و روابط بین فردی در ابتلای زنان به افسردگی نقش زیادی دارد.

بسیاری از زنان در دوران قاعدگی از لحاظ احساسی و جسمی بسیار ضعیف می‌شوند (سندروم پیش از قاعدگی)، تغییرات رفتاری مثل احساس افسردگی و تحریک پذیری را تجربه می‌کنند.

عدهٔ زیادی از زنان افسرده علائم و نشانه‌های شدیدتری در دوران قاعدگی تجربه می‌کنند.

بسیاری از آن‌ها در زمان پس از زایمان به افسردگی پس از زایمان دچار می‌شوند. علائم افسردگی شدید در زنان در فاصله زمانی کمی پس از وضع حمل بروز می‌کند که موجب اضطراب، بی خوابی، گریه یا افکاری مانند آسیب رساندن به خود یا نوزاد می‌شود.

اختلال خوردن به معنی کم اشتهایی یا پرخوری عصبی( بولیمیا) است. زنان در زمان بیماری افسردگی بیش تر از مردان به اختلال خوردن دچار میشوند .

خانم ها در دوره بیماری افسردگی علاقه بیشتری به تفکرات منفی و خود سرزنشی دارند. این رفتار ها میتواند شامل صحبت های منفی با خود، گریه کردن بدون هیچ علت خاص یا سرزنش کردن خود باشد.

علامت بارز در بین دو جنس، اختلاف در ميزان قبول بیماری افسردگی است. زنان در مورد آن گفت و گو ميکنند و فورا در درپی کمک گرفتن از اشخاص باتجربه برمی آیند تا بیماری افسردگی شان درمان شود.

زنان در زمان بیماری افسردگی، حس ناراحتی، بی تفاوتی و بی ارزشی را بار ها و بار ها در یک روز تجربه ميکنند و همین مسئله سبب ميشود بیماری افسردگی شان، سریعتر به مرحله حادتر برسد؛ بدین ترتیب درمان بیماری افسردگی در زنان، باید زودتر مورد توجه قرار گیرد.

بیش تر زنان در این زمان براي درمان خود به غذا، رابطه دوستانه و رابطه عاشقانه روی می آورند تا بتوانند با این مشکل، کنار بیایند.

علایم مشترک بیماری افسردگی

مهم ترین علایم بارز بیماری افسردگی که باید دست کم دو هفته ادامه داشته باشد تا علامت ابتلا به این اختلال باشد و بین زن و مرد مشترک است، عبارتند از:خلق افسرده، از دست دادن علاقه، افراط و تفریط در خواب و خوردن و میل به خودکشی در نوع شدید آن.

پس اینکه ما غمگین، ناراحت یا بی انگيزه هستیم، الزاماً به معنای افسرده بودن نیست بلکه باید علایم مذکور به انضمام افت جدّي کارکرد روزانه در زندگی فرد رخ داده باشد.

درمان  افسردگی

در درمان افسردگی سه نوع درمان وجود دارد:

• درمان دارویی
• درمان با تحریک مغناطیسی(TMS)
• روان درمانی

درمان دارویی

دوره های افسردگی اساسی در ۷۰ تا ۸۰ درصد بیماران قابل درمان است. برای درمان این اختلال باید داروها را بهمراه مداخلات روان درمانی مورد استفاده قرار داد.

درمان نگهدارنده با داروهای ضد افسردگی حداقل به مدت ۵ ماه به جلوگیری از عود بیماری کمک میکند.

درمان با تحریک مغناطیسی(TMS)

درمان تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) یک روش درمانی غیر تهاجمی است که پالس های انرژی مغناطیسی را در مناطق مختلف مغز که درگیر خلق هستند، هدایت می کند.

این پالس های مغناطیسی بدون درد از طریق جمجمه عبور می کنند و سلول های مغزی را تحریک می کنند که می توانند ارتباط بین بخش های مختلف مغز را بهبود دهند و علائم افسردگی را سهولت بخشند.

همچنین از این روش در زمانهایی که پاسخ سریع به درمان مدنظر است یا عوارض جانبی داروهای افسردگی، درمان را با مشکل روبه رو کرده است میتوان استفاده کرد.

روان درمانی

استفاده از روان درمانی به همراه داروهای ضد افسردگی برای اختلال افسردگی اساسی، بسیار کاربردی تر و موثر تر از کاربرد به تنهایی هر یک از روشهای عنوان شده است.

درمانهای روانشناختی شامل درمان کوتاه مدت است که در آن تعاملی بین درمانگر و بیمار شکل می گیرد.

طی جلسات درمان و تکالیفی که مراجع باید آنها را در منزل انجام دهد درمانگر می تواند با فرضیات ذهنی و ناخودآگاه مراجع آشنا شده و عوامل زمینه ساز این بیماری را تشخیص و اصلاح کند.

برای مقابله با افسردگی روشهای درمانی فردی وجود دارد که بیمار با تغییر دادن و اصلاح سبک زندگی خود می تواند در روند بهبود خود بسیار موثر باشد.

درمان گیاهی

خلق افسرده ممکن است به درمان حرفه‌ای نیازی نداشته و یک واکنش طبیعی نسبت به رویدادهای زندگی، علائم برخی از شرایط پزشکی یا عوارض جانبی ناشی از مصرف بعضی داروها و درمان‌های پزشکی باشد.

در بین گیاهان دارویی زعفران، گل محمدی و لیموترش تأثیر بسزایی در بهبود و درمان افسردگی دارند.

مواد مؤثره موجود در زعفران (کروسین و سافرانال) تأثیری مشابه داروی فلوکستین داشته و از بازجذب دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین جلوگیری می‌کند و بدین ترتیب اثر ضد افسردگی خود را اعمال می‌نماید.

همچنین اثر ضد افسردگی گل محمدی از طریق تغییر رهاسازی آمین‌های موجود در نورون‌های پیش سیناپسی می‌باشد.

ماده مؤثر (ژرانیول) موجود در گل محمدی اثر مهاری بر روی آنزیم مونو آمینو اکسیداز داشته و از تجزیه مونو آمین‌ها جلوگیری کرده و سبب افزایش رهاسازی مونو آمین‌ها می‌شود.

این گیاه از طریق مهار بازجذب نوروترانسمیترهای مونو آمین شامل ۵-هیدروکسی تریپتامین و نورآدرنالین سبب افزایش میزان این نوروترانسمیترها شده و بدین ترتیب خاصیت ضد افسردگی خود را اعمال می‌نماید.

آنالیز میزان نوروترنسمیترها در نواحی مختلف مغزی نشان داده‌است که اسانس لیمو احتمالاً از طریق تغییر سیستم‌های دوپامینرژیک و سروتونرژیکی فعالیت ضد افسردگی خود را اعمال می‌کند.

در یک مطالعه تأثیرات ضد افسردگی مصرف خوراکی اسانس لیمو و تأثیر آن بر مونو آمین‌های مغز مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج این مطالعه نشان داد که رایحه لیمو به نحو چشمگیری زمان بی تحرکی کل را کاهش داده‌است و نیز موجب تقویت کاهش زمان بی تحرکی القا شده با داروی ایمیپرامین شده‌است. این مطالعه نشان دهنده تأثیر ضد افسردگی رایحه اسانس لیمو می‌باشد.

نقش ورزش و چگونگی تأثیر آن بر افسردگی

تحقیقات بروی افسردگی و ارتباط آن با ورزش، نشان می‌دهند که احتمالاً ورزش در کاهش افسردگی تأثیرگذار است. ورزشی که با افزایش ضربان قلب همراه باشد، طبق تحقیقات انجام شده اثراتی شبیه اثرات داروهای ضد افسردگی خواهد گذاشت.

آیا پیشگیری از افسردگی امکان پذیر است؟

معمولاً افسردگی قابل پیشگیری نیست. تشخیص اینکه چه عواملی باعث ایجاد آن می شود، دشوار است.

اما وقتی فرد علایم افسردگی را تجربه کرد، ممکن است با آموختن اینکه تغییرات سبک زندگی و روشهای درمانی مفید هستند ، برای جلوگیری از قسمت بعدی آماده بشود.

تکنیک هایی که ممکن است به فرد در پیشگیری کمک کند عبارتند از:

• ورزش منظم
• خواب کافی
• پیگیری درمان
• کاهش استرس
• روابط صمیمی با دیگران
• وقت کمتری را در دنیای مجازی صرف کنید
• کارها و درگیری های روزانه خود را کاهش دهید
• دوری از افراد سمی و منفی
• داشتن رژیم غذایی صحیح
• داشتن وزن سالم
• درمان بیماری های مزمن
• دوری از مصرف داروهای غیر ضروری و دارای عوارض جانبی
• جلوگیری از مصرف مواد مخدر و الکل
• قطع مصرف سیگار

فراموش نکنید اگر دچار علایم افسردگی شدید حتما به روانپزشک مراجعه کنید تا بهترین شیوه درمانی برای شما اجرا شود.